www.tas-istanbul.com

OSMANLI SARAYINDA AĞALAR 2

Osmanlı Sarayının Harem kısmına Darüssaade denir.

Dolayısıyla haremi yöneten kişilere de Darüssaade Ağası denir.

Bu ağalara Kızlar Ağası deyimi de kullanıldığı olurdu.

1582 yılında Mehmet Ağa ile birlikte kızlar ağalığı kara ağalara geçmiştir.

Zenci hadımlar için bir ocak kuruldu ve buna Ağalar Ocağı adı verildi.

Enderun gibi ağalar ocağında da çok sıkı bir disiplin uygulanırdı.

Harem’e giren hadım hizmete alınır, ocak defterine kaydedilirdi.

Ortancalar içinde muteber bir lalaya el öptürülürdü.

Nöbet kalfaları olan ağaların emrinde harem kapılarını beklerlerdi.

Darüssaade Ocağına ait usul ve kanunu öğrenip acemi ağalığa geçerlerdi.

İçlerinden en kıdemlisi nöbet kalfası olurdu.

Hadımlar, şehzadeler, kadınefendiler, sultanlar ve valide sultanların,

hizmetine verilirlerdi.

Acemi ağalar, nöbet kalfası, ortanca, hasırlı, başkapı gulamı, yenisaray baş gulamı,

Eski saray ağası ve Darüssaade Ağası olunurdu.

Valide Sultan başağalarından da Darüssaade Ağası olan vardır.

Darüssaade Ağasına padişah huzurunda samur kürk giydirilirdi.

Ağalığını ilan için Hatt-ı Hümayun gönderilirdi.

Bu Hatt-ı Hümayunlar bir nevi görev yönetmeliği niteliğindeydi.

Darüssaade Ağaları görevleri gereği padişah ve ailesine en yakın kişidir.

Tarihte, önce Sarayda sonraları da devlette çok etkili olanlar vardır.

Ağanın görevleri arasında Haremeyn Evkaf Nazırlığı önemli yer tutuyordu.

1668′de Darüssaade Ağası nezaretinde 313 vakıf vardı.

Bu vakıfların 112′si İstanbul’da, 37’si Rumeli’de 164′ü Anadolu’daydı.

Darüssaade Ağasının vakıflardan nezaret hakkı olarak belirli bir geliri vardı.

Padişahlar emirlerini Darüssaade Ağalarına Hatt-ı Hümayunlarıyla bildirirlerdi.

Sultanla, padişah ve devlet ileri gelenleri arasındaki protokolü sağlarlardı.

Valide sultanlar tarafından şer’i meselelerde vekil bırakılırlardı.

Darüssaade Ağaları seferlerde Rikab-ı Hümayun görevlerinde bulunurlardı.

Valide Sultanların ve küçük sultanların has ve mukataalarına da bakarlardı.

Saray’ın yaptırdığı camilerin inşaat ve tamiratı Darüssaade Ağası bakardı.

Sultan Ahmet Camii Darüssaade Ağası Mustafa Ağanın nezaretinde yapılmıştır.