ÜSKÜDAR TABAKLAR KURBAN NASUH BABA CAMİİ

Kurbağı Nasuh Camii veya Kurban Nasuh Baba Camii; İstanbul Boğazı’nın Anadolu yakasında Üsküdar Ahmediye Mahallesi Büyük Selim Paşa Caddesi ile Ayin Sokağı'nın birleştiği köşededir. Sokak, ismini camide yapılan Rufai ayinlerinden dolayı almıştır. Büyük Selim Paşa caddesi ise Sadrazam Benderli Mehmet Selim Sırrı Paşa'nın isminden almıştır. Hotinli Kapıcıbaşı Mustafa Ağa'nın oğlu olduğundan Hotinli diye de bilinir. Bu ailenin, Büyük Selim Paşa Caddesi ile Gündoğumu Caddesi'nin birleştiği yerde ve yüksek bir set üzerinde mezarlığı vardır. Selim Paşa, 1824 de Sadrazam olmuş ve 1828 tarihinde de azledilmiştir. 1831 de, Şam Valiliğ i'ne atanmış fakat Mısır Valisi Mehmet Ali Paşa'nın tertibi ile ayaklanan ahali, Selim Paşa'nı n konağına hücum ederek yakmış ve bu yangın sırasında da namuslu, cesur ve akıllı bir devlet adamı olan Selim Paşa da yanarak şehit olmuştu. Yukarıda yeri belirtilen aile sofasına, Selim Paşa adına kalın, silindir şeklinde mermer bir hatıra taşı dikilmiştir. Camiin karşısındaki meydanın yanından akan Tabaklar Deresi kenarında, Nurbanu Valide Sultan tarafından, Valide-i Atik Camii'ne vakıf olarak "Oniki bab debbağhane karhanesi" bulunuyordu. Semt ismini bu debbağ hanelerden almıştır. Bu meydanın ortasında ve Kurbağı Nasuh camiinin karşısında, Şeyhülislam Şeyh Mirza Mehmet Efendi'nin oğlu Şeyhülislam Mehmet Sait Efendi'nin 1740 tarihinde yaptırdığı bir namazgâh ve çeşmesi vardı. Tabaklar meydanının sağ tarafında da 1728 tarihinde yaptırılan Şehzade Abdülhamit'in bir çeşmesi ve bu çeşmenin yanında ise bir mahalle mektebi vardı. Şeyhülislam Şeyh Mirza Efendi’nin Üsküdar Sultantepe’de yaptırdığı bir cami bulunmaktadır.

ÜSKÜDAR AHMEDİYE NALÇACI HALİL EFENDİ CAMİİ

Nalçacı Halil Efendi Camii veya Şeyh Tului Tekke Camii; İstanbul Boğazı’nın Anadolu yakasında Üsküdar Ahmediye Balcılar Yokuşu Nalçacı Hasan Sokağına cepheli olarak 1625 tarihinde inşa edilmiştir. Bu semtin eski İcadiye olarak bilinmektedir. Tekkenin banisi Nalçacı Şeyh Halil Efendi'dir. Burası aynı zamanda bir Şabani Tekkesidir. Tekkenin ayin günü perşembedir.

Dönemin Maraş valisi Abdullah Paşa tarafından, 1750 yılında mescide minber eklenmiştir. Camiinin yanında Nalçacı Dergahı bulunmaktadır. 1874 yılında Mehmet Namık Paşa'nın oğlu Hüseyin Cemil Paşa tarafından tamir ettirilmiş, aynı zamanda Nalçacı Halil Efendi'nin türbesi yaptırılmıştır. 1940'lı yıllarda yıkılmış, 2011 yılında kapsamlı bir onarım sürecinden geçmiştir.

Özgün planda bir mescit olarak inşa edilmiştir. Daha sonra haziresi ve dergahı yapılmıştır. Cami, sokağın hemen sağında bulunmaktadır. Caminin bulunduğu bölge 2008 yılındaki düzenlemelere değin Tabaklar Mahallesi olarak anılıyordu.  Caminin banisi Şeyh Halil Efendi, hazirede medfundur. Şeyh Halil Efendi'nin üzeri kapalı türbesi 1940 tarihlerinde mamurdu. Kendisi aynı zamanda şair olup şiirleri vardır.  Tekke mescidinin minberini Maraş Valisi iken 7 Nisan 1756 vefat eden Abdullah Paşa koymuştur. Kendisi Kocamustafapaşa doğumludur. Reşit olduktan sonra o zamanın defterdarı Sadullah Efendi'nin himmetiyle maden eminliğine getirilmiş ve sonra sipahiler kâtibi, silahdar katibi, tersane emini ve darphane emini olmakla şöhreti yayılmış ve sonra vezir kethüdalığında bulunurken Maktul Mustafa Paşa'nın birinci sadaretinde 1755 Kasım sonlarında Rumeli Beylerbeyliği payesi ile Maraş Eyaleti verilmiş ve yerine de Bostancıbaşılık'tan ayrılmış olan Hüseyin Ağa Sadrazam Kethüdası olmuştur. Hüsnü hatta malik olan Vezir Abdullah Paşa, Üsküdar Özbekler Tekkesi Mescidi'nin de banisidir. Yukarıda adı geçen Maktul Köse Bahir Mustafa Paşa, üç defa sadrazam olmuştur. İlk sadareti 1 Temmuz 1752 tarihinde olup, Mayıs 1765 tarihinde Midilli'de idam edilmiştir. Otakçılar'da camii ve tekkesi vardır. Şeyh Halil Efendi, 1631 tarihinde vefat ettiğine göre, mabedini bu tarihten evvel yaptırmış olmalıdır. Mescit, zamanla harap olmuş ve 1874 tarihinde, Namık Paşazade Cemil Paşa tarafından tamir ettirilmiş ve bu sırada bir de ahşap türbe binası inşa edilmiştir. Namık Paşa (1804-1892) Abdülmecit, Abdülaziz ve II. Abdülhamit devirlerinde, seraskerlik ve valiliklerde bulunmuş vezirlerdendir.