ÜSKÜDAR AHMEDİYE NALÇACI HALİL EFENDİ CAMİİ
Nalçacı Halil Efendi Camii veya
Şeyh Tului Tekke Camii; İstanbul Boğazı’nın Anadolu yakasında Üsküdar Ahmediye
Balcılar Yokuşu Nalçacı Hasan Sokağına cepheli olarak 1625 tarihinde inşa
edilmiştir. Bu semtin eski İcadiye olarak bilinmektedir. Tekkenin banisi
Nalçacı Şeyh Halil Efendi'dir. Burası aynı zamanda bir Şabani Tekkesidir.
Tekkenin ayin günü perşembedir.
Dönemin Maraş valisi Abdullah
Paşa tarafından, 1750 yılında mescide minber eklenmiştir. Camiinin yanında
Nalçacı Dergahı bulunmaktadır. 1874 yılında Mehmet Namık Paşa'nın oğlu Hüseyin
Cemil Paşa tarafından tamir ettirilmiş, aynı zamanda Nalçacı Halil Efendi'nin
türbesi yaptırılmıştır. 1940'lı yıllarda yıkılmış, 2011 yılında kapsamlı bir
onarım sürecinden geçmiştir.
Özgün planda bir mescit olarak
inşa edilmiştir. Daha sonra haziresi ve dergahı yapılmıştır. Cami, sokağın
hemen sağında bulunmaktadır. Caminin bulunduğu bölge 2008 yılındaki
düzenlemelere değin Tabaklar Mahallesi olarak anılıyordu. Caminin banisi Şeyh Halil Efendi, hazirede
medfundur. Şeyh Halil Efendi'nin üzeri kapalı türbesi 1940 tarihlerinde
mamurdu. Kendisi aynı zamanda şair olup şiirleri vardır. Tekke mescidinin minberini Maraş Valisi iken 7
Nisan 1756 vefat eden Abdullah Paşa koymuştur. Kendisi Kocamustafapaşa
doğumludur. Reşit olduktan sonra o zamanın defterdarı Sadullah Efendi'nin
himmetiyle maden eminliğine getirilmiş ve sonra sipahiler kâtibi, silahdar katibi,
tersane emini ve darphane emini olmakla şöhreti yayılmış ve sonra vezir
kethüdalığında bulunurken Maktul Mustafa Paşa'nın birinci sadaretinde 1755
Kasım sonlarında Rumeli Beylerbeyliği payesi ile Maraş Eyaleti verilmiş ve
yerine de Bostancıbaşılık'tan ayrılmış olan Hüseyin Ağa Sadrazam Kethüdası
olmuştur. Hüsnü hatta malik olan Vezir Abdullah Paşa, Üsküdar Özbekler Tekkesi
Mescidi'nin de banisidir. Yukarıda adı geçen Maktul Köse Bahir Mustafa Paşa, üç
defa sadrazam olmuştur. İlk sadareti 1 Temmuz 1752 tarihinde olup, Mayıs 1765
tarihinde Midilli'de idam edilmiştir. Otakçılar'da camii ve tekkesi vardır.
Şeyh Halil Efendi, 1631 tarihinde vefat ettiğine göre, mabedini bu tarihten
evvel yaptırmış olmalıdır. Mescit, zamanla harap olmuş ve 1874 tarihinde, Namık
Paşazade Cemil Paşa tarafından tamir ettirilmiş ve bu sırada bir de ahşap türbe
binası inşa edilmiştir. Namık Paşa (1804-1892) Abdülmecit, Abdülaziz ve II.
Abdülhamit devirlerinde, seraskerlik ve valiliklerde bulunmuş vezirlerdendir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder